Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo inakabiliana na kupanda kwa gharama za kijeshi na kushuka kwa mapato ya kodi kutokana na mashambulizi ya waasi wanaoungwa mkono na Rwanda, ambao sasa wanamiliki sehemu kubwa ya mipaka ya mashariki mwa nchi hiyo, bajeti iliyofanyiwa marekebisho wakati wa vita ikizingatiwa na wabunge ilionyesha.
Shirika la Fedha la Kimataifa IMF lilisema mwezi huu kuwa mapigano hayo yanatatiza fedha za umma, likitoa mfano wa kufungwa kwa ofisi za kukusanya mapato katika maeneo yanayodhibitiwa na waasi wa M23 na kuongeza matumizi ya usalama yanayohusishwa na mzozo huo.
Hapo awali ikitarajiwa katikati ya mwezi Machi, baraza la mawaziri la Rais Felix Tshisekedi liliidhinisha mswada wa bajeti siku ya Ijumaa. Sasa inakwenda bungeni kujadiliwa na kupigiwa kura.
Inajumuisha matumizi yaliyopungua kidogo ya $17.2 bilioni, kulingana na kumbukumbu za mkutano wa baraza la mawaziri, na inaonyesha kushuka kwa mapato ya kodi hadi 12.5% ya Pato la Taifa kutoka 15.1% inayotarajiwa chini ya bajeti ya awali iliyoidhinishwa Desemba.
Kuongezeka maradufu kwa mishahara ya askari
Wizara ya fedha ilitangaza mwezi Machi ilikuwa inaongeza mishahara maradufu kwa askari na polisi katika jitihada za kuongeza ari. Hatua hiyo inatarajiwa kugharimu dola milioni 500 mwaka huu, afisa wa kijeshi na chanzo cha serikali kiliambia Reuters.
Matumizi ya kipekee yanayohusiana na usalama yaligharimu serikali inakadiriwa dola bilioni 1 katika miezi minne ya kwanza ya 2025, vyanzo viwili vya serikali vilisema.
Vyanzo vyote vilizungumza kwa sharti la kutotajwa majina kwa sababu havikuidhinishwa kufichua takwimu hizo.
Msemaji wa serikali hakujibu mara moja Jumanne maswali kuhusu bajeti na matumizi ya kijeshi.
Upungufu wa mapato ya kodi yanayotarajiwa
Nakisi ya bajeti ya ndani iliongezeka hadi 0.8% ya Pato la Taifa mwaka 2024 na inakadiriwa kufikia 1.2% mwaka huu, Rene Tapsoba, mwakilishi mkazi wa IMF nchini DR Congo aliiambia Reuters.
Mgogoro na upotevu wa udhibiti wa eneo la mashariki, ambalo ni makazi ya akiba ya dhahabu, bati na coltan, inaweza kusababisha upungufu wa 4% katika mapato ya kodi yanayotarajiwa, alisema.
Huku akibainisha kuwa matumizi ya kipekee ya usalama yalikuwa "ya juu sana", Tapsoba alisema serikali imejaribu kupunguza matumizi yake ya uendeshaji kwa kupunguza bajeti za wizara na mishahara ya wakuu wa taasisi.
Licha ya matumizi mabaya ya usalama, maafisa wa jeshi bado wanaripoti uhaba wa chakula, risasi na vifaa vya kimsingi.
