Türkiyə hökuməti ailəni qorumaq və gücləndirmək üçün həm ölkə daxili, həm xaricində səylərini artırır.
10 mayda AK Partiya Qadın Qollarının sədri Tuğba İşık Ercanın ev sahibliyi etdiyi “Güclü analar, güclü ailələr, güclü Türkiyə” mövzulu ictimai tədbirdə ölkə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və birinci xanım Əminə Ərdoğan iştirak ediblər.
Prezident Ərdoğan çıxışında ailənin Türkiyə Cümhuriyyətinin mərkəzində olduğunu vurğulayaraq deyib: “Güclü Türkiyənin təməli güclü ailələrdir. Analar bizim mədəniyyətin ürəyidir. Onların şəfqəti, dözümü və fədakarlığı yalnız evləri deyil, həm də xalqımızın gələcəyini formalaşdırır.
Ailə həm də genişmiqyaslı milli strategiyanın əsasını təşkil edir və Türkiyənin xarici siyasətində də bir sütundur”.
“Türkiyə beynəlxalq ailə diplomatiyası üçün güclü ailənin ədalətli, dayanıqlı və inkişaf edən cəmiyyətin təməli olduğuna inanır”, - deyə Ailə və Sosial Xidmətlər naziri Mahinur Özdemir Göktaş “TRT World”ə bildirib: “Qeyri-müəyyənliklə sarsılan bir dünyada Türkiyə ailənin davamlı gücünü müdafiə edir”.
10 may tədbirində AK Partiya Qadın Qollarının sədri Tuğba İşık Ercan deyib: “Biz qadınları yalnız fərd kimi deyil, cəmiyyətin əsas memarları kimi görürük. Onları görməməzliyə vurmaq ailədən imtina etmək deməkdir. Güclü ailələrsiz cəmiyyət istiqamətini itirər.”
Ailələri dəstəkləmək üçün səylər
Türkiyə hökuməti 2025-ci ildə ailə həyatını dəstəkləmək və faydalar təqdim etmək məqsədilə bir sıra siyasətlər tətbiq etdi: doğum və evlilik təşviqləri, genişləndirilmiş evdə qayğı xidmətləri, yeni evlənənlər üçün faizsiz kreditlər, qadınlar üçün artırılmış sosial yardım və s.
Ailə və Sosial Xidmətlər Nazirliyi geniş təşəbbüslər portfeli təqdim edib ki, bunlara daxildir:
· Evlilik dəstəyi. 150.000 TL (təxminən 4,600 ABŞ dolları) məbləğində faizsiz evlilik krediti, 48 ay ərzində ödənilə bilən və iki illik güzəşt müddəti ilə.
· Doğum təşviqləri. İkinci və sonrakı uşaqlar üçün beş yaşına qədər aylıq dəstək, həmçinin birdəfəlik doğum ödənişləri.
· Genişləndirilmiş qayğı xidmətləri. Yaşlılar və əlillər üçün evdə qayğı xidmətlərinin yaxşılaşdırılması. Hazırda rəqəmlər 123.000-dən çox ev təsərrüfatı və 544.000 əlil vətəndaşı göstərir.
· Təhsil proqramları. Gəncləri evlilik və birgə valideynlik üçün emosional və sosial baxımdan hazırlamaq məqsədilə evlilikdən əvvəl və valideynlik kursları təşkil edilir.
· Qoruma mexanizmləri. Məişət zorakılığı qurbanlarına hərtərəfli dəstək təmin edən 6284 saylı Qanunun güclü şəkildə tətbiqinə nəzarət olunur.
· Mənəvi təminatlar. Ənənəvi ailə strukturuna təhlükə yaradan ideologiya, o cümlədən gender neytral hekayələri və rəqəmsal risklərə qarşı ictimai kampaniyalar təşkil edilir.
Bu təşəbbüslər yalnız ailələrə kömək etmək və azalan doğum nisbətlərinə qarşı mübarizə aparmaq üçün deyil, həm də iqtisadi və sosial təzyiqlər və çağırışlar arasında ailə həyatını daha davamlı etmək üçün nəzərdə tutulub.
Fatih Sultan Mehmet Vəqf Universitetinin Qadın və Ailə Araşdırmaları Mərkəzinin (KAM) direktörü, dosent Zeynəb Kevser Şərəfoğlu Danış mürəkkəb problemlər üçün sadələşdirilmiş hekayələrdən çəkinməyə çağırır. O, “TRT World”ə müsahibəsində bildirib: “Azalan doğum nisbətlərini yalnız “qadın məhsuldarlığı” məsələsi kimi çərçivələndirmək mürəkkəb bir problemi sadələşdirmək riski daşıyır. Evlənmək və ailə qurmaq qərarı təhsil, mənzil, məşğulluq və daha geniş sosial təminatla formalaşır. İqtisadi dəstək vacibdir, lakin emosional və mədəni hazırlıq da təşviq olunmalıdır. Sağlam ailə modeli hər iki valideynin fəal iştirakını tələb edir. Biz yalnız güclü anaları deyil, güclü ataları da təşviq etməliyik.”
Ailə diplomatiyasını BMT Baş Assambleyasına çıxarmaq
Türkiyə ailə siyasətinin beynəlxalq müdafiəsini bir sıra diplomatik nailiyyətlərlə gücləndirib. 2023-cü ildə keçirilən 78-ci BMT Baş Assambleyasında prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Ailəni qorumaq bütün bəşəriyyətin gələcəyini qorumaq deməkdir” bəyanatını verən yeganə dünya lideri kimi seçildi.
Türkiyə “Ailə diplomatiyası” adlandırdığı qlobal strategiyanı işə salıb. Sosial siyasət modellərini ixrac etməklə və ailə dəyərlərini universal olaraq müdafiə etməklə Türkiyə yenilənmiş beynəlxalq müzakirələrə rəhbərlik etməyi planlaşdırır.
2024-cü ilin may ayında Türkiyə Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində İstanbulda ilk Sosial Siyasət Nazirləri Toplantısına ev sahibliyi etdi. Sentyabrda isə BMT-nin Ailə Dostları Qrupuna qoşularaq qlobal mövqeyini gücləndirdi. Davamlı iştirak vasitəsilə Türkiyə İslam Əməkdaşlıq Təşkilatını ailənin qorunması və demoqrafik davamlılığı rəsmi olaraq prioritetləşdirməyə təsir edir.
Türkiyə 79-cu BMT Baş Assambleyasında UNİCEF-in dəstəyilə “Foster Family Model” qlobal kampaniyasını və birinci xanım Əminə Ərdoğanın rəhbərlik etdiyi “Könüllü ürəklər təşəbbüsü”nü təqdim etdi.
Ailə və Sosial Xidmətlər Nazirliyi tərəfindən 22–23 may tarixlərində forum keçiriləcək. Bu tədbir ölkə başçıları, nazirləri və ekspertləri bir araya gətirərək media, texnologiya və mədəniyyətin dünya üzrə ailə həyatını necə formalaşdırdığını müzakirə edəcək. Həmçinin Türkiyənin ailə mərkəzli siyasət modelləri oxşar problemlərlə üzləşən ölkələr üçün potensial nümunə kimi təqdim olunacaq.