Waziri Mkuu wa Israel Benjamin Netanyahu alikuwa akijaribu kuwasha moto eneo hilo na kuhujumu mazungumzo ya nyuklia kwa kuishambulia Iran, alisema Rais wa Uturuki Tayyip Erdogan alipokuwa akizungumza na mwenzake wa Iran Masoud Pezeshkian katika simu siku ya Jumamosi.
Taarifa iliyotolewa na ofisi yake ilisema Erdogan alimuambia Pezeshkian kwamba mashambulizi ya Israel yalilenga kugeuza mawazo kutoka kwa kile alichokiita mauaji ya halaiki huko Gaza.
Rais wa Uturuki Erdogan pia alizungumza na viongozi wenzake wa Saudi Arabia, Pakistan, Jordan na Misri kuhusu mzozo wa Israel na Iran, pamoja na masuala ya kikanda na kimataifa.
Rais wa Uturuki Recep Tayyip Erdogan alipiga simu na Mwanamfalme wa Saudi Arabia Mohammed bin Salman kujadili mvutano unaoongezeka kati ya Israel na Iran, pamoja na masuala mapana ya kikanda na kimataifa, kulingana na taarifa kutoka Kurugenzi ya Mawasiliano ya Uturuki.
Israel ‘tishio kubwa zaidi’
Wakati wa mazungumzo siku ya Jumamosi, Rais Erdogan alionya kwamba Israel, chini ya uongozi wa Waziri Mkuu Benjamin Netanyahu, inaleta "tishio kubwa zaidi kwa utulivu na usalama wa eneo hilo".
Alisema hayo yamedhihirishwa kwa mara nyingine tena kupitia mashambulizi ya hivi majuzi ya Israel dhidi ya Iran.
Erdogan alisisitiza kuwa Israel lazima ikomeshwe ili kupunguza mivutano. Pia aliikosoa jumuiya ya kimataifa kwa "kufumbia macho uvamizi na mauaji ya kimbari huko Palestina", akisema ukimya huu umechochea hatua za "ukiukaji wa sheria na uchokozi" za Israel.
Pakistan
Akizungumza na Waziri Mkuu wa Pakistan Shehbaz Sharif kwa njia ya simu, Erdogan alisema kuwa ukimya juu ya uvamizi na mauaji ya halaiki huko Palestina uliwezesha hatua za Israel nchini Iran.
Mashambulizi ya Israel dhidi ya Iran "hayakubaliki", Erdogan alisema, na kuongeza kuwa mashambulizi hayo yaliharibu sana usalama wa kikanda. Alionya kuwa Tel Aviv ni tishio kwa utulivu na usalama wa kimataifa.
Rais wa Uturuki alibainisha kuwa mashambulizi ya Israel yalidhoofisha juhudi za kufikia azimio kuhusu mpango wa nyuklia wa Iran.
Alisisitiza umuhimu wa kutoiruhusu Israel kutumia mashambulizi haya kuficha mauaji ya halaiki yanayoendelea Gaza.
Misri
Erdogan alimpigia simu mwenzake wa Misri, Abdel Fattah el Sisi, na kusema mashambulizi ya Israel yalidhuru usalama wa eneo "vibaya" na kwamba uasi wa Waziri Mkuu wa Israel Netanyahu unatishia utulivu wa kimataifa, Kurugenzi ya Mawasiliano ya Uturuki ilisema kwenye X.
Erdogan alisema kupuuza kwa serikali ya Netanyahu kwa sheria za kimataifa kunaleta tishio la utulivu duniani.
Akisisitiza kuwa eneo hilo haliwezi kumudu mzozo mwingine, Erdogan alionya kuwa Israel inajaribu kukwamisha juhudi za makubaliano ya nyuklia na Iran.
Alisisitiza umuhimu wa kuendelea na mazungumzo hayo, ambayo yalipatanishwa na Oman, na akasisitiza kwamba mashambulizi ya Israel dhidi ya Iran hayapaswi kuruhusiwa kuficha mauaji ya kimbari yanayoendelea Gaza.
Duru ya sita ya mazungumzo ya nyuklia ya Iran na Marekani yaliyopangwa kufanyika Jumapili mjini Muscat yamesitishwa, waziri wa mambo ya nje wa Oman alithibitisha Jumamosi.
Jordan
Erdogan na Mfalme wa Jordan Abdullah II walijadili kwa njia ya simu mzozo unaoendelea kati ya Israel na Iran, ambao ulianza na mashambulizi ya Israel kwenye maeneo ya Iran, yakigharimu maisha ya raia pamoja na maafisa wa ngazi za juu wa kijeshi, Kurugenzi ya Mawasiliano ya Uturuki ilisema.
Mashambulizi ya Israel dhidi ya Iran yalijumuisha uchochezi ambao unaweza kuathiri vibaya usalama wa eneo hilo, Erdogan alionya, akisisitiza kwamba "msimamo wa kichokozi na usio na sheria" wa Israel na serikali inayoongozwa na Netanyahu ulizua suala la kimataifa la utulivu na usalama.
Akibainisha kwamba ukimya wa jumuiya ya kimataifa kuhusu uvamizi na mauaji ya halaiki huko Palestina uliwezesha uchokozi wa Israel kufikia kiwango hiki, Erdogan alisema mashambulizi haya yanadhoofisha juhudi za kutatua suala hilo kuhusu mpango wa nyuklia wa Iran.
Uvujaji wowote wa nyuklia unaotokana na mashambulizi ya Israel unatishia raia pamoja na afya ya kikanda na kimataifa-suala ambalo Israel ilikuwa ikilipuuza, aliongeza.
