De Belgische minister van Defensie en Buitenlandse Handel, Theo Francken, heeft tijdens een bezoek aan Ankara verklaard dat Turkije een sterke en invloedrijke speler is op het wereldtoneel. “Iedereen luistert naar Turkije, en dat maakt het land uitermate geschikt als bemiddelaar in vredesonderhandelingen,” aldus Francken in een interview met persbureau AA.

Tijdens zijn officiële bezoek besprak Francken de bilaterale betrekkingen tussen België en Turkije, samenwerking op het gebied van defensie-industrie en diverse regionale kwesties. Hij benadrukte de langdurige NAVO-lidmaatschap van Turkije: “Turkije is een oude en wijze natie, een vriend en bondgenoot van het Westen en van de NAVO. Dat is essentieel om te benoemen.”

Hoewel België geografisch gezien in een rustige regio ligt, erkende Francken dat Turkije zich in een uiterst complexe geopolitieke positie bevindt. Volgens hem rechtvaardigt dat de recente forse investeringen van Turkije in defensie. “Wat Turkije doet op dit vlak is indrukwekkend. Ze investeren zwaar in innovatie, dronetechnologie, laserwapens – echt baanbrekend,” zei Francken.

Meer samenwerking in defensie nodig

Francken benadrukte dat Turkije een betrouwbare en belangrijke NAVO-partner is. Hij betreurde echter dat de industriële samenwerking tussen België en Turkije nog beperkt is. “Er is sprake van gezamenlijke projecten binnen de NAVO, maar dat is niet voldoende. Op industrieel vlak is er een duidelijke leemte,” stelde hij.

De minister pleitte voor meer samenwerking en gaf aan te hopen volgend jaar een nieuw memorandum van overeenstemming te ondertekenen met zijn Turkse ambtgenoot. “Het is niet zo dat een van beide landen dat niet wil. Er zijn gewoon nog geen stappen gezet.”

Grootste Belgische handelsmissie ooit naar Turkije

Francken kondigde aan dat hij in 2026 samen met prinses Astrid opnieuw naar Turkije zal reizen, ditmaal met een economische delegatie. “We komen met 500 tot 600 Belgische ondernemers, de grootste economische missie ooit vanuit België naar Turkije. We blijven een week in juni,” aldus de minister.

Turkije is volgens Francken na het VK, China en de VS de vierde grootste handelspartner van België buiten de EU. In 2024 bedroeg de bilaterale handel in goederen en diensten 12,5 miljard euro. “De samenwerking moet zich niet beperken tot defensie, maar uitbreiden naar meerdere sectoren,” zei hij.

Turkije als onmisbare vredespartner

Met betrekking tot de oorlog in Oekraïne wees Francken op de sleutelrol van Turkije in de vredesonderhandelingen. “Turkije heeft altijd Oekraïne gesteund en de vredesgesprekken in Istanbul waren historisch belangrijk. België staat ook aan de zijde van Oekraïne. We hebben vrede nodig, en Turkije is hierin een cruciale partner. Het is een sterk land met een sterke luchtmacht en marine. We hebben Turkije nodig, daarom ben ik hier.”

Hij onderstreepte dat “iedereen internationaal naar Turkije luistert” en dat dit het land tot een uitstekende plaats maakt voor toekomstige vredesgesprekken. Tegelijkertijd gaf hij aan dat Rusland de belangrijkste hindernis vormt voor vrede: “Rusland wil geen vrede. Maar wij willen vrede in Europa, in Oekraïne.”

Turkije moet deel uitmaken van Europees veiligheidsprogramma

Francken stelde dat Turkije betrokken moet worden bij het Europese veiligheidsprogramma SAFE, ondanks het feit dat het geen EU-lid is. “Dat is het beleid van België. We hanteren een progressieve benadering omdat Turkije beschikt over een opmerkelijke industrie, economie en defensiecapaciteit,” zei hij.

Hij kondigde ook aan dat België dit jaar een defensieattaché naar Brussel zal sturen die zich specifiek bezighoudt met de Turkse defensie-industrie en wapensystemen.

“Geen enkel kind mag sterven van honger door oorlog”

Over de situatie in Gaza stelde Francken dat Hamas de gijzelaars moet vrijlaten, anders dreigt verdere escalatie. Hij noemde de situatie complex: “België kan dit conflict in het Midden-Oosten niet oplossen. Dat moeten het zelf doen.”

Toch drong hij aan op meer politieke en diplomatieke druk om humanitaire hulp naar Gaza te krijgen. “Geen enkele burger mag van honger sterven door oorlog. De mensen in Gaza hebben hulp nodig. Het Belgische leger is klaar om vanuit de lucht hulpgoederen af te werpen.”

Volgens Francken kan België, net als eerder, via Jordanië opnieuw humanitaire vluchten uitvoeren. “Zodra we het groene licht krijgen, zijn we klaar om onmiddellijk hulpgoederen af te werpen. De mensen in Gaza hebben onze hulp nodig,” besloot hij.