Dy patericat mezi mbajnë trupin e brishtë të Ahmed al-Agha ndërsa del nga spitali terrenit jordanez në Khan Younis, me dhimbjen e gdhendur në fytyrën e tij.
Çdo hap është një përpjekje më vete për 37-vjeçarin gazetar palestinez, ndërsa ai mundohet të gjejë ndonjë mjet të rrallë transporti që mund ta çojë sërish në çadrën e zhvendosjes rreth 8 km larg, në al-Mawasi.
Kanë kaluar katër muaj që kur një sulm ajror izraelit ia shkatërroi jetën al-Aghas më 7 prill, teksa ai po punonte në çadrat e gazetarëve pranë spitalit Nasser në Khan Younis.
Sulmi e la me plagë të rënda nga copëzat që depërtuan në bark, një arterie të këputur, këmbën e djathtë të thyer në tre vende dhe fragmente të futura në këmbën e majtë, shpinë dhe shpatull.
“Vlerësimet fillestare ishin që pas katër muajsh do të mund të lëvizja më mirë dhe më shpejt,” thotë al-Agha për TRT World, duke u mbështetur te muri ndërsa një tjetër valë dhimbjeje e godet.
“Por mjekët më këshilluan të vazhdoj të pushoj dhe të shmang çdo punë që kërkon lëvizje. Kjo do të thotë të mbetem i shtrirë në çadër dhe të mos i kthehem profesionit që e dua, i cili është edhe burimi im i të ardhurave.”
Të dielën, tragjedia goditi sërish komunitetin e vogël të gazetarëve në Gaza.
Një sulm ajror izraelit shënjestroi çadrat jashtë spitalit al-Shifa në qytetin e Gazës, ku po punonin pesë gazetarë të Al Jazeera-s. Anas al-Sharif, Mohammed Qreiqea, Hisham al-Nawajha, Mohammed Breka dhe Ayman al-Jadi u vranë në atë që gjerësisht u dënua si një sulm i qëllimshëm ndaj punonjësve të medias.
Vdekja e tyre shkaktoi tronditje në mbarë botën e medias dhe shënoi sulmin më vdekjeprurës të vetëm ndaj gazetarëve gjatë konfliktit.
Që nga fillimi i luftës më 7 tetor 2023, Gaza është bërë vendi më vdekjeprurës në botë për gazetarët. Sipas Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve (CPJ), të paktën 192 gazetarë dhe punonjës të medias janë vrarë në Gaza në pak më shumë se 22 muaj. Sindikata e Gazetarëve Palestinezë raporton se 238 anëtarë kanë vdekur dhe mbi 500 janë plagosur, ndërsa shumë të tjerë janë zhvendosur ose detyruar të ikin në mërgim.
Një profesion nën zjarr
Sulmi i prillit që plagosi al-Aghan nuk ishte aksidental.
Ai dhe kolegët e tij po punonin në një zonë pranë spitalit Nasser, e njohur nga forcat izraelite dhe komuniteti ndërkombëtar si qendër e gazetarëve që mbulojnë luftën për dhjetëra media lokale, arabe dhe ndërkombëtare.
“Ky incident më bëri ta krahasoj gazetarinë me një profesion vdekjeje, jo kërkimin e lajmit siç e kishim mësuar në studimet tona,” reflekton al-Agha.
Me një diplomë master në studimet e medias, ai kishte punuar si korrespondent për disa kanale satelitore para tetorit 2023. Kur filloi sulmi izraelit mbi Gazën, ai kaloi në punë të pavarur me media si Al-Qahirah Al-Ikhbariya dhe Al-Nile News, duke u fokusuar kryesisht te BBC Arabic TV dhe radio.
“Vdekja na shoqëron në çdo hap të punës sonë dhe kudo që shkojmë, madje edhe në spitale që supozohet të mbrohen nga ligji ndërkombëtar,” shton ai.
Sipas ligjit ndërkombëtar humanitar, përfshirë Konventat e Gjenevës, spitalet dhe objektet mjekësore gëzojnë mbrojtje të veçantë dhe nuk duhet të shënjestrohen gjatë konflikteve të armatosura.
Duke komentuar sulmin e së dielës ndaj gazetarëve, al-Agha shton: “Është një mesazh nga pushtuesi për çdo gazetar palestinez: ju jeni shënjestra jonë dhe vdekja juaj nuk do të jetë larg. Ne jetojmë në terror.”
Ibrahim Qannan e kupton mirë këtë frikë. Korrespondenti 49-vjeçar i kanalit satelitor Al-Ghad ka kaluar 22 muaj nën shënjestër sistematike, duke filluar nga plagosja e tij më 7 tetor 2023 gjatë bombardimit në spitalin Nasser në Khan Younis.
Tashmë baba i pesë fëmijëve, që jeton në çadra zhvendosjeje në al-Mawasi, Qannan e përshkruan fushatën izraelite ndaj gazetarëve palestinezë si “vrasje dhe likuidim të organizuar, me synim parandalimin e imazheve, zërave dhe fjalëve që të dalin, për ta mbajtur të padokumentuar krimin e gjenocidit.”
Rrethimi ndaj medias në Gaza shkon përtej sulmeve fizike. Gazetarët ndërkombëtarë përballen me ndalim të rreptë hyrjeje, siç dokumentohet nga Zyra e OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare (OCHA), duke i lënë gazetarët palestinezë si të vetmit dëshmitarë të katastrofës humanitare në zhvillim.
Autoritetet izraelite mohojnë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve, por organizata të tilla si Reporterët pa Kufij (RSF) dhe Federata Ndërkombëtare e Gazetarëve (IFJ) e kanë dënuar atë që e quajnë “dhunë e paprecedentë ndaj gazetarëve” dhe kanë bërë thirrje për hetime ndërkombëtare.
Kostoja psikologjike është e madhe.
Qannan përshkruan lamtumirat e përditshme me gruan dhe fëmijët, duke e ditur se mund të mos kthehet. Familja e tij e telefonon vazhdimisht për të parë nëse është gjallë, ndërsa gruaja i kujton shpesh çështje personale, nga frika se ai mund të vritet në bombardimin e radhës.
“Vdekja na shoqëron në çdo rrethanë. Nuk ka zona të sigurta ku mund të punojmë,” thotë ai. “Spitalet, shkollat dhe kampet e zhvendosjes, të gjitha janë shënjestra. Të gjithë janë në rrezik, por gazetarët janë në krye të atyre që shënjestrohen.”
Për ata që i mbijetojnë sulmeve, kequshqyerja dhe zhvendosja i pengojnë gazetarët të dokumentojnë dhe të përcjellin plotësisht vuajtjet e popullit të tyre.
Al-Agha, për shembull, përballet me mungesë të rëndë të lëndëve ushqyese që i duhen për shërimin e plagëve, ndërsa jeton në një çadrë me dysheme të pabarabarta dhe strehim të brishtë.
“Vështirë se arrij të siguroj ilaçe, e jo më ushqim dhe gjëra bazike,” shpjegon ai. “Artikujt e higjienës personale janë jashtëzakonisht të shtrenjta. Momentet e bombardimeve të tmerrshme nuk më dalin nga mendja, sidomos duke e ditur që i mbijetova asaj që duhej të kishte qenë vdekje e sigurt.”
"Ne jemi bartës të një mesazhi"
Pavarësisht rreziqeve në rritje dhe humbjeve shkatërrimtare, gazetarët e Gazës refuzojnë të braktisin punën e tyre.
Dr. Tahseen al-Astal, zëvendëskryetar i Sindikatës së Gazetarëve Palestinezë, e quan vrasjen e gazetarëve të Al Jazeera-s “një operacion atentati të hapur” dhe vazhdim të krimeve të luftës kundër palestinezëve.
Megjithatë, pavarësisht frikës dhe humbjeve, gazetarët e Gazës nuk ndalen. “Ne jemi bartës të një mesazhi, jo thjesht profesionistë,” thotë ai. “Nëse largohemi, kush do t’i tregojë botës se çfarë po ndodh me popullin tonë që po shfaroset para syve të botës?”
Sindikata e Gazetarëve Palestinezë ka shpallur gatishmërinë për të pritur një komision hetimor ndërkombëtar nga OKB-ja ose organizata të tjera për të shqyrtuar akuzat izraelite.
Al-Astal beson se modeli i shënjestrimit ka një qëllim të caktuar: “Qëllimi i pushtuesit është ta bëjë Gazën një kuti të zezë, me një errësim sistematik të krimeve të kryera kundër popullit të saj, paralelisht me parandalimin e hyrjes së gazetarëve të huaj.”
Ai nuk përjashton mundësinë që atentati ndaj gazetarëve të Al Jazeera-s të ketë qenë përgatitje për pushtimin e qytetit të Gazës, duke vënë në dukje se forcat izraelite historikisht kanë shkatërruar infrastrukturën e medias para sulmeve të mëdha.
“E patëm këtë model në fillim të luftës, shkatërrimin e të gjitha mediave lokale, selive të tyre, zyrave të shtypit dhe gjithçka që lidhet me gazetarinë.”
Sindikata ka organizuar protesta dhe veprime ligjore, por al-Astal pranon kufizimet: “Dosjet ligjore po ndiqen në organet gjyqësore ndërkombëtare për të dënuar dhe ndjekur penalisht kriminelët e luftës izraelitë, por mbulimi politik amerikan e vështirëson arritjen e drejtësisë për viktimat palestineze, qoftë gazetarë apo civilë të tjerë.”
Në çadrën e tij, Ahmed al-Agha mbetet i vendosur pavarësisht dhimbjes dhe zhvendosjes. “Gazetaria këtu nuk është thjesht një profesion,” thotë ai. “Është një mision kombëtar dhe humanitar. Duhet të vazhdojmë, pavarësisht rreziqeve, sepse heshtja do të thotë bashkëfajësi në gjenocidin që po përjeton populli ynë.”