Dhambaal uu maanta oo isniin ah la wadaagay Agaasinka Isgaarsiinta ee Turkiga, Erdogan waxa uu hoosta ka xariiqay muhiimadda taariikhiga ah ee 19-ka May, taas oo muujinaysa bilowgii dagaalkii Xorriyadda Turkiga ee uu hoggaaminayey Mustafa Kemal Ataturk, aasaasihii Jamhuuriyadda Turkiga, sannadkii 1919-kii.
“Waxaan ilaalineynaa dalka hooyo iyo jamhuuriyadda—dhaxal quduus ah ee awoowyaasheen noo dhiibeen—waxaanan qaadeynaa tallaabooyin aan ku hormarineyno oo aan sare ugu qaadeyno Jamhuuriyadda Turkiga, oo weligeed waarta, dhinac walba,” ayuu yiri madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan.
Erdogan wuxuu ku adkeystay in uu dhalinyarada Turkiga u arko kaliya maaha inay yihiin dhisayaasha mustaqbalka, laakiin sidoo kale inay yihiin awoodda isbeddelka, isagoo sheegay inuu "run ahaantii" aaminsan yahay in xooggooda, go'aankooda, iyo riyooyinkooda - ay ku qaadaan dhaxalka "dhaqankeenna qalbiyadooda" - dhalinyarada Turkiga waxay calaamad cad ka dhigi doonaan "Xilligeena sida 'Qarnigii Turkiye'"
Mustaqbalka Turkiga
Dhismaha mustaqbalka Turkiga, "waxaan xallineynaa oo aan si joogto ah u baabi'ineynaa" wax kasta oo caqabad ku noqon kara xooga dhalinyarada Turkiga iyo kheyraadka dalka " iyada oo laga fogaanayo “doodaha aan miro dhal lahayn,” ayuu yiri.
"Waxaan ka shaqaynaynaa si kasta oo aan awoodno si aan u fulino ballan-qaadkeenna ah inaan dhallinyaradeena ku dhaafno waddan nabad iyo xasillooni, tignoolajiyada sare, iyo barwaaqo ah."
“Waxaan dhallinyaradeenna siinaynaa fursado ay ku ogaadaan awooddooda dhinac kasta, laga bilaabo sayniska, farshaxanka, ciyaaraha ilaa beeraha, diblomaasiyadda ilaa teknoolojiyadda Nukliyeerka, waxaanan gacmaha is haynayna ee dhallinyaradeenna si aan u xaqiijinno fikraddayada Turkiga oo weyn oo awood leh,” ayuu madaxweynuhu xusay.
Waxa uu sheegay in ay sii wadi doonaan taageerada ay siinayaan dhamaan dhalinyarada Turkiga ee sida hagar la’aanta ah uga shaqeeya sidii ay u gaari lahaayeen himilooyinkooda, isla markaana aysan marnaba ka niyad jabin, doonayana in ay sii weyneeyaan hidaha iyo xadaaradda ay ka dhaxleen awoowyaashood.
Maalinta Dhalinyarada iyo Ciyaaraha
Madaxweynaha Turkiga ayaa sheegay in mar walba ay sii wadi doonaan dadaalkooda ku aadan sidii ay wax badan u qaban lahaayeen dhalinyarada Turkiga, isagoo ku amaanay guul kasta oo ay Turkiga gaareen, “oo noqotay wadan muhiim ah maadaama uu xoog yeeshay isla markaana uu xoojiyay kaalintiisa tallaabooyinka aan qaadnay.”
Erdogan ayaa sidoo kale xusay "dhammaan geesiyaashii dagaalladii Xorriyadda, gaar ahaan Gazi Mustafa Kemal."
19kii May, 1919, waxay ahayd maalintii uu Ataturk, oo markii dambe ahaa asaasihii Jamhuuriyadda Turkiga, uu soo gaadhay magaalada Samsun ee badda madow, isagoo ka yimid Istanbul, si uu u bilaabo dagaalkii afar sano ka dib u beddelay waddanka Turkiga oo casri ah.
Sannadkii 1938-kii, Ataturk waxa uu 19-ka May u qoondeeyay dhalinyarada qaranka Turkiga maalinta dhalinyarada iyo ciyaaraha fasax qaran oo ay dhalinyaradu ka qayb qaataan ciyaaraha iyo hawlo dhaqameed oo ay ku qabtaan xaflado rasmi ah oo ka dhaca dalka oo dhan.
