Kolumbiyada mäxkämä êlekke İlbaşı Alvaro Uribene şahit manipulyaśiyäse häm prośessual aldaşuda gäyepläp 12 yıl öy törmäsenä xökem itte. Bu qarar il tarixında êlekke däwlät başlığınıñ xökemgä tartıluı cähätennän täwge misal.
73 yäşendäge Uribe Kolumbiya säyäsätendä äle haman iñ täêsirle şäxeslärdän berse bularaq alğı planğa çığa. 2002-2010nçı yıllar aralığında İlbaşı bulğan Uribe AQŞnıñ yärdäme belän dä narkokartellärgä häm sulçı suğışçılarğa qarşı qırıs xärbi kampaniya alıp barğan ide.
Uribe uñçı qorallı törkemnär belän bäyläneştä buluı turındağı raslawlar belän bäyle bularaq şahitlek itüçelärgä yoğıntı yasaw häm açıqlawların üzgärtüe öçen basım yasaw cinäyätlärennän xökem itelde. Üze bu gäyepläwlärne ozaq waqıt buyı kire qağıp kilde.
Uribe, mäxkämä utırışında sudya Sandra Herediağa möräcäğät itep: "Miña mömkin bulğan iñ naçar räweştä möğamälä ittegez”, - diyep, mäxkämä qararın apellyaśiyägä biräçägen belderde. Êlekke Däwlät başlığı şahit manipulyaśiyäse cinayätennän alğan 12 yıllıq xökemgä qarşı çığaçağın äytte.
Xalıq arasında yaratılğan şäxes
Xökemgä tartıluına qaramastan Alvaro Uribe Kolumbiyada haman da populyar bulıp qala. Konservativ säyäsättä üz täêsiren saqlawçı Uribe partiyäsendä “patşanı bilgeläwçe” wazğiyätendä. Küptän tügel ütkärelgän cämäğätçelek fikeren öyränü näticäsendä ilneñ iñ küp soqlanılğan säyäsi figura bularaq kürsätelde.
Mäxkämä Uribeneñ qorallı törkemnär belän bäyle keşelär belän êlemtä urnaştırıp, üzen qanunsız êşçänlektä gäyepläwçe süzlären kire aluları yäki yalğan äytüläre öçen alarnı täşviq itüdä xökem itte. Prokurorlar Uribeneñ açıqlawlarğa yoğıntı yasarğa tırışuın alğa sörgän kim digändä ber êlekke suğışçınıñ şahitlegen täqdim itte.
2018nçe yılda başlatılğan ozaq waqıtlı tikşerüdän soñ kilengän qarar 2024nçe yılnıñ may ayında başlanğan yuğarı profille mäxkämä êşeneñ näticäsendä qabul itelde.
Mäxkämä utırışlarında 90nan kübräk şahit tıñlandı. Moña qädärge baş prokurorlar mäxkämä êşen yabırğa tırıştı, läkin mäxkämä êşe İlbaşı Gustavo Petro tarafınnan bilgelängän baş prokuror Luz Camargo çorında yañadan açıldı. Petro – êlekke ber suğışçı häm Uribeneñ iñ qırıs säyäsi köndäşlärennän berse bularaq belenä.
Uribe häm yaqlawçıları gäyepläwlärneñ säyäsi maqsatlı buluın alğa sörä.
Uribe mäxkämä waqıtında: “Bu säyäsi üç alu”, - dip äytte.
Uribe xaqında däwam itüçe başqa tikşerülär dä bar. 1997nçe yılda Antioquia gubernatorı bulğan çorda igençelärgä qarşı qorallı ütereş belän bäyle başlangıç tikşerüdä açıqlaw birde. Monnan tış Däwlät başlığı waqıtında yasalğan mäxkämäsez meñlägän cäzağa tartuda alğa sörelgän role belän bäyle bularaq Argentinada üzenä qarata keşe xoquqları şiqayäte dä yasaldı. Uribe böten gäyepläwlärne kire qağa.
AQŞ Däwlät särkätibe Marko Rubio isä, Uribeneñ xökemgä tartıluın gäyepläp, wazğiyätne “Kolumbiya xökem çığaru sistemasınıñ radikal sudyalar tarafınnan qoralğa äyländerelüe” dip bäyäläde.
