Shacabka Turkiga ayaa si weyn u xusay Maalinta Guusha ee 30-ka Agoosto, iyagoo u dabaaldegaya sannad-guuradii 103-aad ee guushii muhiimka ahayd ee Dagaalkii Dumlupınar ee 1922-kii, kaas oo ay kaga adkaadeen ciidamadii Giriigga ee soo duulay.
Guushaas, oo uu hoggaaminayey aabbihii aasaasay Jamhuuriyadda Turkiga, Mustafa Kemal Ataturk, waxay xaqiijisay madax-bannaanida dalka iyo ku negaanta joogtada ah ee dhulka Anatolia.
Ololahan millatari, oo ahaa qayb ka mid ah Weerarkii Weynaa ee bilaabmay 26-kii Agoosto, 1922, wuxuu noqday mid go'aamiya aayaha dalka, waxaana si rasmi ah loo soo gabagabeeyay 18-kii Sebtembar isla sannadkaas. Taariikhyahannada ayaa xoojiyey in guushaas ay caddeysay go'aanka aan la jebin karin ee Turkiga ee ismaamulkiisa.
Madaxweynaha Turkiga, Recep Tayyip Erdogan, ayaa isna xusay Maalinta Guusha, isagoo sheegay inaysan ahayn oo keliya guul millatari, balse ay sidoo kale tahay "dib-u-soo-noqoshada qarankeena, halgankiisa jiritaanka, iyo madax-bannaanidiisa abid ah."
"Waajibka naga saaran maanta waa inaan sii wadno iftiinka madax-bannaanida, oo la shiday 30-kii Agoosto, si aan ugu horseedno mustaqbal xooggan oo midnimo iyo wadajir ah," ayuu Sabtidii yiri Madaxweyne Erdogan.
Guddoomiyaha Ururka Taariikhda Turkiga, Yuksel Ozgen, ayaa guushan la mid dhigay Dagaalkii Manzikert ee 1071, isagoo ku tilmaamay bayaan muujinaya in qaranimada Turkiga ay ku sii nagaan doonto dhulka Anatolia.
"Sida Dagaalkii Manzikert uu albaabada ugu furay gobolkan oo uu fursad u siiyay inaan dhisno aragti cusub iyo ilbaxnimo cusub, sidoo kale Weerarkii Cuslaa iyo guushii 30-kii Agoosto waxay adduunka u caddeeyeen in Turkigu uu ku sii nagaan doono Anatolia, oo joogitaankeenna uu sii jiri doono abid," ayuu yiri Ozgen.
"Weerarkii Cuslaa wuxuu jeexay maro ay quwadaha gumeysiga doonayeen inay ku duubaan Turkiga. Waxay ahayd dharbaaxo loo geystay maskaxdii doonaysay in marka hore Turkiga looga saaro Yurub, kadibna Anatolia, looguna celiyo Bartamaha Aasiya."
Dhammaadka gumeysiga iyo waddo cusub oo loo furay
Kadib guuldaradii Boqortooyadii Cusmaaniyiinta ee Dagaalkii Koowaad ee Adduunka, Quwadihii Isbahaysiga ayaa qabsaday dhul ballaaran oo dalka ka mid ah, taas oo dhalisay iska caabin adag oo loo yaqaan Dagaalkii Xorriyadda.
Ciidamada Turkiga oo uu hoggaaminayey Ataturk ayaa ka xoreeyey Anatolia gacan ku haynta shisheeye.
Dagaalkii adkaa ee Dumlupinar, oo ka dhacay gobolka galbeed ee Kutahya, wuxuu dhacay 30-kii Agoosto, 1922.
Dagaalkaas wuxuu si buuxda u burburiyey qaybihii ciidamada Giriigga, taasoo si aan dib noqosho laheyn u rogtay dagaalkii oo guusha siisey Turkiga.
Dabayaaqadii 1922-kii, ciidamadii shisheeye ayaa ka baxay dalka, taas oo gogol xaar u noqotay ku dhawaaqista Jamhuuriyadda Turkiga ee sannadkii xigey.
Madaxweynaha Turkiga, Erdogan, oo ay weheliyaan wasiirro sare iyo saraakiil ciidan, ayaa la filayaa inuu ubax sharafeed dhigo qubuuraha Ataturk ee loo yaqaan Anitkabir, oo ku yaal caasimadda Ankara.
