Törkiyä Tışqı eşlär ministrı Xaqan Fidan xalıqara cämäğätçelekne Ğazzädäge çınbarlıqlarnı tanırğa häm İzrailne keşelekkä qarşı cinayätläre öçen cawaplılıqqa tartırğa çaqırdı. Ul monı “tağın da gadelräk dönyaga taba berençe adım”, - dip atadı.
Fidan bu süzlärne İtaliyäneñ aldınğı fiker üzäklärennän berse bulğan Xalıqara mönäsäbätlär institutı (IAI) oyıştırğan konferenśiyädä äytte. Anda ul xäzerge xalıqara waqiğalarnı bäyäläde häm sorawlarğa cawap birde.
Fidan Törkiyä belän İtaliyäneñ Urta diñgezdä kürşe genä tügel, ä NATO berektäşläre häm G20 partnyorları buluın bilgeläp ütte. Ul ike ilneñ dä Urta diñgezdä häm Afrikada totrıqlılıqqa öleş kertüen iskärtep uzdı.
“Törkiyä belän İtaliyäneñ partnyorlığı Urta diñgez häm Tönyaq Afrikada börket qanatları kebek cäyelä... Bu mänfäğät ittifaqı tügel. Bu urtaq tarix, urtaq geografiya häm urtaq kiläçäk nigezendä tuğan strategik bergälek”, – dide ul.
Fidan global üzgäreşlär waqıtında Törkiyä-İtaliya xezmättäşlegeneñ tağın da möhimräk buluın äytte. Ul ike ilneñ dä töbäktä häm aryağında täräqqiyätlärne şäkelländerü sälätenä iyä buluın bilgeläp uzdı.
Ul İtaliyäneñ Törkiyäneñ iñ zur iqtisadi partnyorlarınnan berse buluın, saqlanu, sänäğät, ênergetika, fän häm êlemtä ölkälärendä xezmättäşlekne kiñäytü mömkinlege barlığın assızıqladı.
Törkiyä Tışqı êşlär ministrı Törkiyäneñ NATOdağı rolenä häm İtaliya belän urtaq künegülärgä, şul isäptän terrorçılıqqa qarşı köräş häm küzläw mäğlümatları belän urtaqlaşuğa iğtibarnı yünältte. Ul Törkiyä İlbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan häm İtaliyä Başministrı Djordja Meloni küzallawları, vizionnarı yärdämendä ike däwlätneñ Afrikadağı xezmättäşlegen nığıta alaçağına basım yasadı.
Fidan İtaliyäneñ Törkiyäneñ Awrupa Berlegenä kerü omtılışına yaqlaw kürsätüen maqtadı häm Berlekneñ tışqı säyäsättä oçraşqan awırlıqlarığa iğtibarnı yünältep, Rimnıñ Awrupa Berlege-Törkiyä mönäsäbätlären yañartudağı rolenä basım yasadı.
Törkiyäneñ Awrupa Berlege östälendä urın aluınıñ Awrupanıñ totrıqlılığı öçen möhim buluın belderüçe Fidan Urta diñgezdä häm Tönyaq Afrikada migratsiyä, Afrikaga investitsiyälär kertü häm xalıqara sistemanı reformalaw ölkäsendä İtaliyä belän urtaq aktiv liderlıqqa çaqırdı.
Gadelräk dönyaga taba berençe adımnar
Fidan Ğazzä mäs’äläseneñ bu ay axırında oyıştırılaçaq BMO ğomum şurasınıñ (General assambleyasınıñ) yuğarı däräcäle räsmilär qatnaşuında uzaçaq atnalıq çaralarında da kön tärtibendä bulaçağın äytte.
Ministr çığışında: “Ğazzä – xalıqara cämäğätçelekneñ döresne yalğannan ayıru öçen çın sınaw. Ğazzädäge çınbarlıqnı tanıp, İzrailneñ keşelekkä qarşı qılğan cinayätlären faş itü – tağın da gadelräk dönyaga taba berençe adım”, – dip äytte. Fidan: “Süzlärne äyländerep torırğa kiräkmi. İzrail Ğazzädä genośid qıla. Barlıq namuslı illärne keşelek yağına urın alırğa çaqırabız. Bu nisbättän İtaliyäneñ köçle yaqlawı bigräk tä möhim bulaçaq”, - dide.
Törkiyä Ärmänstan belän mönäsäbätlären cayğa salaçaq
Fidan Ärmänstan Başministrı Nikol Paşinyannı Qarabaxtağı yaw astındağı töbäklärneñ azat itelüennän soñ tınıçlıq häm Azerbaycan belän mönäsäbätlär öçen tarixi risklarnı alğanı öçen maqtadı.
Azärbaycan İlbaşı İlham Äliyevkä räxmät äytüçe Fidan Trampnıñ Waşingtonda tarixi kileşüne nığıtuğa yärdäm itüen belderde.
Fidan soñğı imzalarnıñ kiläse yılnıñ berençe yartısında salınuınıñ kötelüen häm kileşülärgä qul quyılğannan soñ Törkiyäneñ Ärmänstan belän mönäsäbätläre tiz räweştä cayğa salınaçağın äytte.
