Ruanda İlbaşı Paul Kagame ileneñ Demokratik Kongo Cömhüriyäte belän AQŞ aradaşçılığında qul quyılğan tınıçlıq kileşüe qısalarındağı yöklämälären ütäyäçägen äytte.
Bu belderüne Waşingtonda imzalanğan häm bik küp keşeneñ Demokratik Kongo Cömhüriyäteneñ könçığışındağı bäreleşlärne beteräçägen ömet itkän kileşüdän soñ İlbaşı Paul Kagame cämäğätçelekkä iğlan itte.
Ruanda başqalası Kigalidä oyıştırılğan matbuğat oçraşuında çığış yasawçı Kagame tınıçlıq kileşüeneñ täêmin itelüendä AQŞnıñ aradaşçılığın yuğarı bäyäläwen citkerde. Tramp citäkçelegeneñ quzğatıluı zarur öç töp mäs’äläse – säyäsätne, iminlekne häm iqtisadnı iğtibarğa aluın iskärtep uzdı.
27nçe iyündä imzalanğan kileşü ike kürşe il armiyäläreneñ bäreleşlärne tuqtatuın küzdä tota.
Kileşü Demokratik Kongo Cömhüriyäteneñ cir bötenlegenä ixtiram, qorallı törkemnärneñ qoralsızlandırıluı häm töbäktä daimi totrıqlılıqnıñ urnaştırıluı öçen çaralarnıñ kürelüe kebek töp borçılularğa cawap birä.
Kagame: "Başqa yaqlar belän bergä êşlärgä kileşkän närsälär bar häm bez monı başqaraçaqbız. Ruandanıñ bez kileşkän äyberlärne ütäwdä xata yasawın hiç kürmäyäçäksez. Fäqät bez bergä êşlägän taraf uyın uynarğa totınsa häm bezne qabat problemağa äyländerep qaytarsa, ul çaqta bu problemanı moña qädär niçek xäl itkän bulsaq, şuşı uq räweşle xäl itäçäkbez”, - dip äytte.
Kongo krizisınıñ töp öleşeneñ çit çığanaqlı buluın belderüçe Kagame tınıçlıq kileşüeneñ uñışlı buluınıñ bäreleşlärdäge böten taraflarnıñ yaxşı niyätenä bäyle bulaçağın äytte.
"İlbaşı Trampnıñ qararına min bik räxmätle. Şul arada bu êşlänmägän oçraqta da xätta, minemçä, gäyeplänergä zarur bulğannar (AQŞ) bulmasqa tiyeş, çönki näticädä bez kileşkän äyberlärne tormışqa aşıraçaq bulğannar alar tügel. Bu töbägebezdäge Demokratik Kongo Cömhüriyäte yäki Ruandanıñ üz cawaplılığı”, - dip äytte.
Distä yıllar buyı däwam itüçe qırıslıq
Demokratik Kongo Cömhüriyäte tışqı êşlär ministrı Therese Kayikwamba atnakiçen (pänceşämbe könne) Kinşasada jurnalistlarğa yasağan belderüendä xökümäteneñ kileşüne daimi tınıçlıqqa, däwam itelä alınğan üseşkä häm könçığış vilayätläre belän tağın da kiñräk Zur küllär töbägeneñ tulısınça xozurğa ireşterelüe öçen tırışlıq kürsätergä däwam itäçägen äytkän ide.
Xökümät häm Kongoda Ruandanıñ wäkil köçe buluı däğwa itelgän M23 törkeme atnakiçen (pänceşämbe könne) Qatarda parallel söyläşülärgä delegaśiyä cibäräçäklären häm bäreleşlärne beterüne maqsat itülären belderde.
Demokratik Kongo Cömhüriyäteneñ könçığışında distä yıllar däwamında qırıslıq xökem sörä.
2021nçe yılda M23 ğisyançı törkemeneñ yañadan xasil buluı bäreleşlärne tağın da köçäytep cibärde.
M23 belän Kongo xökümät köçläre arasındağı bäreleşlär fevral ayı axırına qädär kim digändä 500 meñ keşeneñ cirlärennän küçep kitüenä häm 3 meñnän kübräk keşeneñ ülemenä säbäp buldı. Bu mäğlümatlärne Afrika strategik tikşerenülär üzäge citkerde.
